Van der Plas: ‘Waar waren de rechtsstaat en de grondrechten tijdens de kabinetten Rutte?’

Achtergronden14 december 2023 5 minuten Redactie
Van der Plas
ANP

Tijdens het Tweede Kamerdebat over de verkiezingsuitslag heeft BBB-leider Caroline van der Plas een lans gebroken voor een toekomstig kabinet bestaande uit PVV, NSC, VVD en BBB. Volgens Van der Plas moet het nieuwe kabinet de nodige puim ruimen na al die jaren Rutte. Daarom verwondert Van der Plas zich extra over de discussies over de grondwet en de rechtsstaat, een discussie die nu opleeft door het partijprogramma van de PVV.

Volgens Caroline van der Plas had deze discussie ook wel mogen plaatsvinden tijdens de voorgaande kabinetten. "Miljoenen kiezers kwamen op 15 maart en op 22 november naar de stembus om netjes met een rood bolletje aan te geven dat het niet langer zo kan. De burgers deden dat niet omdat zij bij de partijen wegliepen, maar omdat de partijen bij hen zijn weggelopen. We weten allemaal dat je pas aan een behandeling kan beginnen als de dokter een diagnose stelt. Als de verliezende partijen die diagnose nou ook eens stellen bij zichzelf, kan de weg naar genezing beginnen. Die diagnose is: kiezers zijn niet bij jullie weggelopen; u bent bij de kiezers weggelopen."

"Burgers hebben huizen nodig, een plek voor hun ouders in een bejaardentehuis, een leraar voor de klas van hun kind, het behoud van de maakindustrie in Nederland. Maar de burgers zagen dat de overheid drukker was met klimaatregels, zoals een verplichte warmtepomp en het weren van bestelbusjes op diesel. Ze hoorden dat ze hun vliegvakantie maar moesten inleveren, terwijl ministers en andere hooggeplaatste figuren de wereld overvliegen naar klimaatconferenties. Ze zagen dat er getornd werd aan aloude tradities en gebruiken, terwijl de bakker, de slager, de wijkagent, het zwembad, de bieb en de pinautomaat uit de dorpen en wijken verdwenen. Ze zagen een kibbelende Kamer die elkaar vliegen aan het afvangen was en elkaar schoffeerde en uitlachte, terwijl de rijen bij de voedselbank groeiden. Ze zagen een Tweede Kamer waar vaker gedebatteerd wordt over klimaatregels dan over het wegwerken van de wachtlijsten in de ggz. Ze zagen een overheid die bezig is met het in recordtempo kapotmaken van de visserij. Ze zagen een overheid die het landschap onherstelbaar veranderde met distributiedozen, windmolens en zonneparken. Ze zagen een overheid die onze boeren en tuinders, de voedselmakers van Nederland, met zo veel regels opzadelde dat veel boeren en tuinders de afgelopen jaren meer huilden aan de keukentafel dan lachten. Ze zagen een overheid die het platteland uitholde zoals op dit moment in Grootschermer gebeurt, waar een dorpsschool gesloten dreigt te worden, terwijl er gewoon genoeg leerlingen zijn. Ze zien een overheid die zich zorgen maakt om inclusie, terwijl veel mensen zich juist meer en meer uitgesloten voelen. Uitgesloten omdat hun dagelijkse zorgen niet serieus genomen worden, uitgesloten omdat ze hun mond niet meer open durven te doen omdat ze bang zijn om als fascist, racist of dom rechts neergezet te worden, uitgesloten omdat ze zelfs op joodse feestdagen en herdenkingsdagen leuzen horen roepen die de vernietiging van de Joodse staat impliceren."

Volgens Van der Plas is het mogelijk om de komende tijd echt verandering door te voeren. "We hebben als overheid een kans om van koers te wijzigen. Als we deze kans niet pakken en de komende tijd niet aan de slag gaan, geven we een gevaarlijk signaal af. Dat signaal is dat de democratie niet werkt. Als we er niet uit komen met elkaar, moeten we mensen dan gaan vertellen dat ze op 22 november hun huiswerk niet hebben gedaan, dat ze niet op de juiste partijen hebben gestemd en dat ze dus hun huiswerk over moeten doen met nieuwe verkiezingen? Dat laten we toch niet gebeuren. We slaan een gigantische flater, ook internationaal, als dat gebeurt. Dat is waarom BBB geen spelletjes wil spelen. Nederland en zijn democratie zijn ons te veel waard."

"We vinden het voorstel van de heer Plasterk om in een tussenfase met de vier partijen PVV, NSC, VVD en BBB om de tafel te gaan zitten om een vertrouwensbasis proberen te krijgen voor samenwerking dan ook heel goed. BBB heeft daar sterk voor gepleit in de gesprekken met de verkenner en is blij dat de verkenner dit advies een-op-een heeft overgenomen. BBB heeft hier ook ervaring mee. In Flevoland waren er met de deelname van de PVV in de coalitie ook zorgen over de rechtsstaat, grondrechten en omgangsvormen. Tijdens de formatie in Flevoland is er daarom eerst door de fractievoorzitters overeenstemming bereikt over de rechtsstaat en grondrechten in een fractievoorzittersmanifest. Met zo'n manifest ga je op gelijke voet de onderhandelingen in."

"Ik snap alle ophef niet over het voorstel om een tussenfase in te gelasten, waarin samen over de rechtsstaat, grondrechten en omgangsvormen gesproken wordt. Er zijn daags na de verkiezingen nota bene hou-elkaar-vastdagen en uithuilsessies geweest. Scholen hingen posters op met de tekst "Koffers al gepakt? Kom praten over de verkiezingsuitslag". Partijen in deze Kamer schreeuwden moord en brand. Er waren zelfs protesten tegen de verkiezingsuitslag. Sterker nog, er was een demonstratie tegen een persoon. Nou stelt de verkenner voor om daarover een gesprek te voeren en nou is het weer niet goed. Nou, schiet mij maar lek. En nee, meneer Timmermans, we gaan niet zes weken onderhandelen over de Grondwet. Dat staat namelijk helemaal niet in het advies. U verspreidt desinformatie hiermee."

"Hadden de vorige coalities eerst maar eens een gesprek gevoerd over de rechtsstaat en de Grondwet. Want waar waren de rechtsstaat en de grondrechten toen toeslagenouders als fraudeurs werden neergezet en hun kinderen uit huis werden geplaatst? Waar was de rechtsstaat toen de huizen in Groningen scheurden en verzakten, de gaskraan verder openging en de schade niet vergoed werd? Waar waren de partijen die nu moord en brand schreeuwen over de grondrechten, in de coronaperiode toen hier voorstellen werden gedaan om artsen hun BIG-registratie te ontnemen, toen oude mensen uit elkaar werden gehaald, toen ze werden opgesloten en moesten zwaaien voor het raam naar hun kinderen en kleinkinderen? Waar was de rechtsstaat toen geliefden niet eens afscheid van elkaar mochten nemen op het sterfbed? Waar was de rechtsstaat toen ongevaccineerde mensen aan de deur van een café werden geweigerd, die alleen even naar de wc wilden en zonder een groen vinkje niet naar binnen mochten? Zij werden geweigerd terwijl binnen de gevaccineerde mensen met een verkoudheid een biertje stonden te drinken. Waar was de rechtsstaat toen gezonde jonge mensen werd verteld: als jij naar oma gaat, kan oma ziek worden en doodgaan? Waar was de rechtsstaat toen kinderen maandenlang niet meer naar school mochten, toen studenten en jonge mensen in diepe depressies raakten, doordat ze eenzaam op hun kamers zaten en hun sociale contacten verloren? Waar was de rechtsstaat toen?"

Van der Plas stelt daarom dat iedereen in de spiegel moet kijken: "Ja, grondrechten zijn heel belangrijk. Alle grondrechten! Laat daar geen misverstand over bestaan. Kijk dan met z'n allen gelijk even in de spiegel in plaats van in de verrekijker."

"Ik rond af. Als die vertrouwensbasis er komt — wat mij betreft met ondertekening van een manifest, door de vier partijen op te stellen — dan moeten we in die anderhalve maand direct kijken of we overeenstemming kunnen krijgen over de door de verkenner genoemde punten: migratie, bestaanszekerheid, goed bestuur, veiligheid, stabiele overheidsfinanciën, internationaal beleid, een gezond ondernemersklimaat en klimaat, stikstof, landbouw, tuinbouw en visserij. Ik vind dit een voortvarende aanpak en complimenteer de verkenner en zijn staf nogmaals met het advies en het verslag. Wij zijn er klaar voor."

Meerartikelen

Omtzigt
Nieuws

Omtzigt ligt dwars bij keuze voor premier nieuw rechts kabinet: 'Blokkeert voordracht Plasterk'

Het voorlopige Regeerakkoord, het zogeheten Hoofdlijnenakkoord, werd vanochtend vol trots gepresenteerd door de vier formerende partijen PVV, VVD, BBB en NSC. De partijen kijken er naar uit om in een kabinet te gaan. Maar nog niet alle plooien zijn g

Bosma
Nieuws

Bosma botst met Volt-leider die PVV consequent 'extreemrechts' wil noemen

Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma heeft tijdens een Kamerdebat een confrontatie gehad met Kamerleden over het gebruik van de term "extreemrechts". Bosma is van mening dat partijen of individuele leden niet zo genoemd mogen worden, omdat het volgens

Woke
Fun

Dit zijn de absurde queerstudies van Amsterdamse universiteiten

De Amserstamse academia blijkt niet een beetje woke, maar helemaal woke. In het curriculum van het Amsterdam University College, een samenwerking van UvA en VU, worden vakken aangeboden zoals 'Queer Media Studies'. Ook een gendervak en een diversitei

Gül
Achtergronden

Lale Gül kritisch op monsterverbond links en islam: 'Ik snap het niet'

Schrijfster Lale Gül begrijpt niets van het linkse gedachtengoed. Kritiek op het christendom wordt flink toegejuicht, maar tegelijkertijd wordt elke islamkritiek weggezet als 'islamofobie', vertelt ze bij Sophie & Jeroen. Drie jaar geleden debuteerde

Eerdmans
Nieuws

JA21 ziet nieuwe rol als 'rechtse waakhond' voor zich weggelegd bij komst rechts kabinet

JA21-leider Joost Eerdmans ziet een cruciale rol weggelegd voor zijn partij als "rechtse waakhond" in de oppositie, zo verklaarde hij in Goedemorgen Nederland. "Er is veel te controleren." "Een aantal zeer belangrijke beleidswijzigingen staat op het

Pride
Nieuws

Amsterdamse Pride breidt uit: gaat een hele maand duren met meer subsidies

Vanaf 2025 zal de Pride in Amsterdam een hele maand in beslag nemen, in plaats van twee weken. Dit besluit volgt op langdurige onderhandelingen waarbij verschillende organisaties betrokken waren. Volgens sommigen is dit een teken van interne verdeeld

Wilders
Video

Wilders bij presentatie rechts akkoord: 'De zon gaat weer schijnen in Nederland'

PVV-leider Geert Wilders heeft donderdagochtend het akkoord onthuld dat hij heeft gesloten met VVD, NSC en BBB, en verklaart: "De zon gaat weer schijnen in Nederland." Hij uitte trots over de overeenkomst. "Er gaat een nieuwe wind waaien," zei hij. C

Fico
Achtergronden

Moordaanslag op EU-kritische premier Fico: alle pijnpunten op een rij

Woensdagavond werd de Slowaakse premier en Robert Fico neergeschoten. Hij raakte levensgevaarlijk gewond en moest urenlang worden geopereerd. Al snel is er meer bekend geworden over de toedracht. Zo blijkt de verdachte een politiek motief te hebben.

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Vandaag Inside
Nieuws

'Even af van het linkse gedram': Johan Derksen blij met rechts kabinet

"Weet je wat ik nou zo prettig vind? Dat we even een tijdje door het rechtse kabinet verlost zijn van die wijsneuzen van GroenLinks, D66, Partij van de Dieren. Dat Volt. Dat gedram." Dat zei Johan Derksen woensdagavond aan tafel van Vandaag Inside. O

De Jonge
Nieuws

Van Haga start petitie om 'desastreus project' Hugo de Jonge van tafel te krijgen bij komst nieuw kabinet

BVNL-partijleider Wybren van Haga heeft een petitie gelanceerd tegen de Wet 'Betaalbare Huur', recentelijk aangenomen door de Tweede Kamer. Zowel huurders als verhuurders vrezen de desastreuze impact ervan. BVNL hoopt via deze petitie de wet in de Ee

Timmermans
Nieuws

Timmermans bezorgd om komst 'radicaal-rechts' kabinet: "Dit loopt niet goed af"

GL/PvdA-leider Frans Timmermans maakt zich grote zorgen. Volgens hem krijgt Nederland voor het eerst in de parlementaire geschiedenis een 'radicaal-rechts' kabinet. Dit is in andere landen niet goed afgelopen, benadrukt hij bij Op1. Woensdagavond pre

Wilders
Achtergronden

Dit zijn de kabinetsplannen voor een sterkere rechtsstaat

In een reactie op ernstige vertrouwensschendingen tussen burgers en overheid, met name door recente kwesties zoals de Toeslagenaffaire en het Groninger gasdossier, hebben de PVV, VVD, BBB en NSC een reeks plannen gepresenteerd om de rechtsstaat te ve

Van der Plas
Achtergronden

Dit zijn de nieuwe boerenplannen van de PVV, BBB, VVD en NSC

In een ambitieus regeerakkoord hebben de PVV, VVD, BBB en NSC hun nieuwe plannen voor landbouw- en boerenbeleid onthuld. Trots, lef en het vermogen om een goede boterham te verdienen vormen de kern van dit beleid, gericht op land- en tuinbouw, visser

Van der Burg
Nieuws

Van der Burg heeft moeten huilen na intrekken asieldwangwet door nieuw rechts kabinet

Eric van der Burg, VVD-Kamerlid en demissionair staatssecretaris belast met Asielzaken, heeft openlijk toegegeven te hebben gehuild vanwege het intrekken van een wet voor asielopvang die onder zijn leiding was aangenomen. Ook demissionair minister Ch

Wilders Caroline
Achtergronden

'Strengste asielbeleid ooit': dit zijn de migratieplannen van nieuwe kabinet

Het recente regeerakkoord van de PVV, VVD, BBB en NSC onthult ambitieuze plannen voor een drastische herziening van het Nederlandse asiel- en migratiestelsel. Met de toename van verschillende vormen van migratie die een zware last leggen op huisvesti

Wilders
Achtergronden

Rechts kabinet een feit: dit zijn de nieuwe plannen

Woensdagavond presenteerden de vier formerende partijen hun rechtse hoofdlijnenakkoord: Hoop, Lef en Trots. Hierin wordt duidelijk wat op de hoofdlijnen de koers zal zijn voor de komende jaren. In de introductie stelt men: 'Nederland is een prachtig

EU
Achtergronden

De strengere EU-migratieregels komen eraan: dit moet u weten

De Europese Unie is dichtbij de afronding van een nieuw migratiepact. Dit pact implementeert aanzienlijke veranderingen in de omgang met migranten, maar stuit ook op fel verzet van enkele Oost-Europese lidstaten, waaronder Hongarije en Polen. Wat sta

Wilders
Nieuws

Nederland krijgt rechts kabinet: regeerakkoord ligt op tafel

Na intensieve onderhandelingen hebben de PVV, VVD, NSC en BBB een belangrijke doorbraak bereikt in de formatiegesprekken. De partijen zijn tot een voorlopig regeerakkoord gekomen, dat zij woensdag aan hun fracties in de Tweede Kamer zullen presentere

Fico
Nieuws

Slowaakse premier Fico in levensgevaar na moordaanslag

De Slowaakse premier Robert Fico is neergeschoten en zou in levensgevaar verkeren. Een verdachte is gearresteerd. De afgelopen tijd sprak Fico zich fel uit tegen de Europese wapensteun aan Oekraïne; ook is hij goed bevriend met de Hongaarse premier V

Kaag Rutte
Nieuws

Rekenkamer hekelt miljardenuitgaven kabinet: 'Zorgelijk'

De Algemene Rekenkamer heeft kritiek op de wijze waarop het demissionaire kabinet-Rutte IV miljarden euro's heeft uitgegeven. Er is weinig zicht op de resultaten van deze uitgaven, blijkt uit een nieuw rapport. Volgens de Rekenkamer heeft het kabinet