Hongaarse toppositie in Brussel dichterbij dankzij vertrekkend EU-chef

Achtergronden8 januari 2024 2 minuten Marit Nubé
Michel Orbán
ANP

De voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel, stopt al over een half jaar met zijn functie. Zijn vroegtijdige vertrek lijkt een cadeautje voor de Hongaarse premier Viktor Orbán. De kans is namelijk groter dat Hongarije nu een belangrijke positie krijgt in het aanwijzen van de volgende voorzitter.

Sinds 2019 is Michel de voorzitter van de Europese Raad. Hiermee heeft hij een belangrijke positie in Brussel, omdat de Raad de algemene politieke beleidslijnen en prioriteiten van de Europese Unie bepaalt. Desondanks legt Michel over een half jaar zijn functie vroegtijdig neer. Hij wil namelijk de kieslijst van zijn partij Mouvement Réformateur gaan aanvoeren bij de Europese verkiezingen op 9 juni.

"Ik heb beslist me kandidaat te stellen voor de Europese verkiezingen in 2024", laat de Belgische oud-premier weten in een interview met De Standaard, Le Soir en La Libre. Als hij wordt verkozen, zal hij halverwege juli stoppen als voorzitter. Dan legt hij de eed af als kersverse Europarlementariër. Deze functie is niet te combineren met het voorzitterschap van de Europese Raad.

Betere positie voor Hongarije
Michels mandaat loopt normaliter tot december 2024. Wie hem permanent gaat opvolgen, is vooralsnog onduidelijk. Normaliter wordt hiervoor gekeken naar het land dat het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie heeft. Vanaf juli is deze rol voorbehouden aan Hongarije, het land van Viktor Orbán. Met Michels vroegtijdig vertrek is de kans groter dat Hongarije een belangrijke rol zal spelen in het aanwijzingen van de nieuwe voorzitter. 

Al enige tijd ligt Orbán op ramkoers met de Europese top. Dit gaat over thema's als genderlessen in het onderwijs, de Europese gassancties tegen Rusland, militaire steun aan Oekraïne, en de eventuele toetreding van Oekraïne tot de EU. Hier is Orbán allemaal fel op tegen, tot woede van sommige EU-lidstaten. Het zal dan ook veel tegenreacties oproepen wanneer Hongarije een sleutelrol krijgt in het aanwijzen van de nieuwe voorzitter van de Europese Raad.

Europese conservatieven bereiden zich dit jaar sowieso voor op een rechtse koerswijziging in Brussel. Er komt zelfs een internationale rechtse campagne voor de Europese verkiezingen op 9 juni. Veel partijen hebben zich al hierbij aangesloten: Lega van Matteo Salvini, de AfD in Duitsland, Marine Le Pen, de PVV, Vlaams Belang en nog veel meer partijen. Met het motto "Bevrijd Europa" hopen de Europese conservatieven dit voorjaar op een electorale ruk naar rechts in Brussel.

'Stokje doorgeven aan Orbán'
Er is veel kritiek op Michels besluit voor een vroegtijdige stop. Zo zegt hoogleraar Steven Van Hecke op het Belgische Radio 1: "Het signaal dat hij nu geeft, is dat zijn persoonlijke belang voorgaat op het belang van de Europese instellingen. Want dit heeft duidelijk te maken met zijn persoonlijke loopbaan."

Ook Europarlementariër Sophie in 't Veld reageert getergd. 'Cynisch en ongeloofwaardig. Als voorzitter vijf jaar lang niets dan minachting voor het Europees Parlement, en dan kandidaat voor datzelfde Parlement?' schrijft ze op X. 'Opstappen vóór het einde van je voorzitterstermijn, in tijden van crisis, en het stokje doorgeven aan Orbán is van een hemeltergende onverantwoordelijkheid.'

Wij vragen ons af...

Hoopt u op een rechtse wind in Brussel?

Meerartikelen

Omtzigt
Nieuws

Omtzigt ligt dwars bij keuze voor premier nieuw rechts kabinet: 'Blokkeert voordracht Plasterk'

Het voorlopige Regeerakkoord, het zogeheten Hoofdlijnenakkoord, werd vanochtend vol trots gepresenteerd door de vier formerende partijen PVV, VVD, BBB en NSC. De partijen kijken er naar uit om in een kabinet te gaan. Maar nog niet alle plooien zijn g

Bosma
Nieuws

Bosma botst met Volt-leider die PVV consequent 'extreemrechts' wil noemen

Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma heeft tijdens een Kamerdebat een confrontatie gehad met Kamerleden over het gebruik van de term "extreemrechts". Bosma is van mening dat partijen of individuele leden niet zo genoemd mogen worden, omdat het volgens

Woke
Fun

Dit zijn de absurde queerstudies van Amsterdamse universiteiten

De Amserstamse academia blijkt niet een beetje woke, maar helemaal woke. In het curriculum van het Amsterdam University College, een samenwerking van UvA en VU, worden vakken aangeboden zoals 'Queer Media Studies'. Ook een gendervak en een diversitei

Gül
Achtergronden

Lale Gül kritisch op monsterverbond links en islam: 'Ik snap het niet'

Schrijfster Lale Gül begrijpt niets van het linkse gedachtengoed. Kritiek op het christendom wordt flink toegejuicht, maar tegelijkertijd wordt elke islamkritiek weggezet als 'islamofobie', vertelt ze bij Sophie & Jeroen. Drie jaar geleden debuteerde

Eerdmans
Nieuws

JA21 ziet nieuwe rol als 'rechtse waakhond' voor zich weggelegd bij komst rechts kabinet

JA21-leider Joost Eerdmans ziet een cruciale rol weggelegd voor zijn partij als "rechtse waakhond" in de oppositie, zo verklaarde hij in Goedemorgen Nederland. "Er is veel te controleren." "Een aantal zeer belangrijke beleidswijzigingen staat op het

Pride
Nieuws

Amsterdamse Pride breidt uit: gaat een hele maand duren met meer subsidies

Vanaf 2025 zal de Pride in Amsterdam een hele maand in beslag nemen, in plaats van twee weken. Dit besluit volgt op langdurige onderhandelingen waarbij verschillende organisaties betrokken waren. Volgens sommigen is dit een teken van interne verdeeld

Wilders
Video

Wilders bij presentatie rechts akkoord: 'De zon gaat weer schijnen in Nederland'

PVV-leider Geert Wilders heeft donderdagochtend het akkoord onthuld dat hij heeft gesloten met VVD, NSC en BBB, en verklaart: "De zon gaat weer schijnen in Nederland." Hij uitte trots over de overeenkomst. "Er gaat een nieuwe wind waaien," zei hij. C

Fico
Achtergronden

Moordaanslag op EU-kritische premier Fico: alle pijnpunten op een rij

Woensdagavond werd de Slowaakse premier en Robert Fico neergeschoten. Hij raakte levensgevaarlijk gewond en moest urenlang worden geopereerd. Al snel is er meer bekend geworden over de toedracht. Zo blijkt de verdachte een politiek motief te hebben.

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Vandaag Inside
Nieuws

'Even af van het linkse gedram': Johan Derksen blij met rechts kabinet

"Weet je wat ik nou zo prettig vind? Dat we even een tijdje door het rechtse kabinet verlost zijn van die wijsneuzen van GroenLinks, D66, Partij van de Dieren. Dat Volt. Dat gedram." Dat zei Johan Derksen woensdagavond aan tafel van Vandaag Inside. O

De Jonge
Nieuws

Van Haga start petitie om 'desastreus project' Hugo de Jonge van tafel te krijgen bij komst nieuw kabinet

BVNL-partijleider Wybren van Haga heeft een petitie gelanceerd tegen de Wet 'Betaalbare Huur', recentelijk aangenomen door de Tweede Kamer. Zowel huurders als verhuurders vrezen de desastreuze impact ervan. BVNL hoopt via deze petitie de wet in de Ee

Timmermans
Nieuws

Timmermans bezorgd om komst 'radicaal-rechts' kabinet: "Dit loopt niet goed af"

GL/PvdA-leider Frans Timmermans maakt zich grote zorgen. Volgens hem krijgt Nederland voor het eerst in de parlementaire geschiedenis een 'radicaal-rechts' kabinet. Dit is in andere landen niet goed afgelopen, benadrukt hij bij Op1. Woensdagavond pre

Wilders
Achtergronden

Dit zijn de kabinetsplannen voor een sterkere rechtsstaat

In een reactie op ernstige vertrouwensschendingen tussen burgers en overheid, met name door recente kwesties zoals de Toeslagenaffaire en het Groninger gasdossier, hebben de PVV, VVD, BBB en NSC een reeks plannen gepresenteerd om de rechtsstaat te ve

Van der Plas
Achtergronden

Dit zijn de nieuwe boerenplannen van de PVV, BBB, VVD en NSC

In een ambitieus regeerakkoord hebben de PVV, VVD, BBB en NSC hun nieuwe plannen voor landbouw- en boerenbeleid onthuld. Trots, lef en het vermogen om een goede boterham te verdienen vormen de kern van dit beleid, gericht op land- en tuinbouw, visser

Van der Burg
Nieuws

Van der Burg heeft moeten huilen na intrekken asieldwangwet door nieuw rechts kabinet

Eric van der Burg, VVD-Kamerlid en demissionair staatssecretaris belast met Asielzaken, heeft openlijk toegegeven te hebben gehuild vanwege het intrekken van een wet voor asielopvang die onder zijn leiding was aangenomen. Ook demissionair minister Ch

Wilders Caroline
Achtergronden

'Strengste asielbeleid ooit': dit zijn de migratieplannen van nieuwe kabinet

Het recente regeerakkoord van de PVV, VVD, BBB en NSC onthult ambitieuze plannen voor een drastische herziening van het Nederlandse asiel- en migratiestelsel. Met de toename van verschillende vormen van migratie die een zware last leggen op huisvesti

Wilders
Achtergronden

Rechts kabinet een feit: dit zijn de nieuwe plannen

Woensdagavond presenteerden de vier formerende partijen hun rechtse hoofdlijnenakkoord: Hoop, Lef en Trots. Hierin wordt duidelijk wat op de hoofdlijnen de koers zal zijn voor de komende jaren. In de introductie stelt men: 'Nederland is een prachtig

EU
Achtergronden

De strengere EU-migratieregels komen eraan: dit moet u weten

De Europese Unie is dichtbij de afronding van een nieuw migratiepact. Dit pact implementeert aanzienlijke veranderingen in de omgang met migranten, maar stuit ook op fel verzet van enkele Oost-Europese lidstaten, waaronder Hongarije en Polen. Wat sta

Wilders
Nieuws

Nederland krijgt rechts kabinet: regeerakkoord ligt op tafel

Na intensieve onderhandelingen hebben de PVV, VVD, NSC en BBB een belangrijke doorbraak bereikt in de formatiegesprekken. De partijen zijn tot een voorlopig regeerakkoord gekomen, dat zij woensdag aan hun fracties in de Tweede Kamer zullen presentere

Fico
Nieuws

Slowaakse premier Fico in levensgevaar na moordaanslag

De Slowaakse premier Robert Fico is neergeschoten en zou in levensgevaar verkeren. Een verdachte is gearresteerd. De afgelopen tijd sprak Fico zich fel uit tegen de Europese wapensteun aan Oekraïne; ook is hij goed bevriend met de Hongaarse premier V

Kaag Rutte
Nieuws

Rekenkamer hekelt miljardenuitgaven kabinet: 'Zorgelijk'

De Algemene Rekenkamer heeft kritiek op de wijze waarop het demissionaire kabinet-Rutte IV miljarden euro's heeft uitgegeven. Er is weinig zicht op de resultaten van deze uitgaven, blijkt uit een nieuw rapport. Volgens de Rekenkamer heeft het kabinet